Рубрика: Պարսկերեն

Իրան , նաև հայտնի որպես Պարսկաստան, պաշտոնապես Իրանի Իսլամական Հանրապետություն , ինքնիշխան պետություն : Ավելի քան 81 միլիոն բնակչությամբ : 1.648.195 կմ քառակուսի տարածքով այն երկրորդ ամենախոշոր երկիրն է Մերձավոր Արևելքում և 17-րդը` աշխարհում: Իրանը հյուսիս արևմուտքում սահմանակից է Հայաստանին, Արցախին, Ադրբեջանին և Ադրբեջանի մաս կազմող Նախիջևանին, հյուսիսում Կասպից ծովին, հյուսիս արևելքում Թուրքմենստանին, արևելքում Աֆղանստանին և Պակիստանին, հարավում Պարսից ծոցին և Օմանի ծոցին, արևմուտքում Թուրքիային և Իրաքին (Իրաքյան Քուրդիստան): Երկիրը գտնվում է Եվրասիայի և Արևմտյան Ասիայի կենտրոնում, իսկ Հորմուզի նեղուցը երկրին տալիս է աշխարհաքաղաքական մեծ կարևորություն: Երկրի մայրաքաղաքը և խոշորագույն քաղաքը Թեհրանն է, որը համարվում է նաև երկրի մշակութային և տնտեսական կենտրոնը:

Իրանական ընդեղենի (պարսկերեն՝ աջիլ) յուրահատուկ տեսակ է թոխմե-յե ժափոնին (բառ․ ճապոնական կորիզ)։ Սրանք ընդամենը ուտելու համար ոչ պիտանի տեսակի ձմերուկի (ինչպես նկարում է երևում, սպիտակ միջուկով, անհամ ձմերուկի տեսակ) կորիզներ են, որոնք չորացվում են, ապա բովվում։ Այս աշխատանքում ամենաբարդը ձմերուկի կորիզները մաքրելն է։
Հետաքրքիր է ընդեղենի անունը, ինչո՞ւ ճապոնական։ Ասեմ, որ ոչ մի կապ էլ չունի Ճապոնիան այստեղ։ Սա տեղական աղանդեր է, որ պատրաստվում է Դեմավենդի փեշին գտնվող Ջաբան գյուղում, որտեղից էլ ծագում է այս չարազի իրական անունը՝ ջաբանի։ Դե իսկ իր հայրենիքից դուրս գալուց ու տարածում ստանալուց հետո ջաբանի և ժափոնի բառերի նմանության հիման վրա կորիզների անունն աղճատվել է, ու զուտ իրանական, գյուղական ձմերուկի կորիզները դարձել են ճապոնական։
Չգիտեմ ինչ համ ունեն, չեմ փորձել, բայց առաջին իսկ առիթի դեպքում կարելի ա Իրանից բերել։

Գոլեսթանի պալատը նախկին Ղաջարիական արքայական տոհմի համալիր Իրանի մայրաքաղաք Թեհրանում է, հանդիսանում է Թեհրանի հնագույն պատմական հուշարձաններից մեկը։ 2013 թվականին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն Գոլեստանը ճանաչել է որպես Ասիայի համաշխարհային ժառանգության մի մաս: Գոլեսթանի պալատն արքայական շինությունների խմբի մի մասն է, որոնք Թեհրանի կրաշաղախ պատերով միջնաբերդի մի մասն էին: Պալատն ունի այգիներ, 18-19-րդ դարերի իրանական արվեստի ու եվրոպական ընծաների հավաքածու

Անցած շաբաթը խաղաղ չէր Իրանի համար։

Իրանում ուրբաթ օրվանից սկսվել են ցույցեր մի ապրանքի գնի թանկացման պատճառով, որն ամենաէժաններից է համաաշխարհային մակարդակով հենց Իրանում։

Խոսքը բենզինի մոտավորապես կրկնակի թանկացման մասին է, քանի որ կա որոշում դրա մի լիտրը նախկին 15.000 ռիալի (մոտ 0.12 ԱՄՆ դոլար) փոխարեն (թեև կային պետական սուբսիդիաներ տարբեր խավերի ու զբաղմունքի տեր անձանց համար ամեն ամիս մինչև որոշակի քանակ այն 10.000 ռիալով վաճառելու համար) այժմ վաճառել 30.000 ռիալով (մոտ 0.24 ԱՄՆ դոլար)՝ բացառությամբ յուրաքանչյուր անձին հասանելիք ամսեկան 60, իսկ տաքսու վարորդների դեպքում` 400 լիտրի, որը պետք է վաճառվի նախկին 15.000 ռիալով։

Բենզինի գնի թանկացման դեմ Իրանի բնակիչները ցույցեր են սկսել գրեթե ողջ երկրի տարածքով՝ Թավրիզից մինչև Մաշհադ։

Կան տեղեկություններ զոհերի և մեծ թվով ձերբակալվածների մասին, որոնք երեկ իր խոսքում հաստատեց նաև երկրի հոգևոր առաջնորդ Ալի Խամենեին։

Երեկ Ազգային անվտանգության բարձրագույն խորհրդի քարտուղար Շամխանին կոչ է արել ցուցարարներին վերջ տալ անօրինական գործողություններին (շենքերի, բենզալցակայանների հրդեհում ևն), իսկ շաբաթ երեկոյան 20:00-ից 24 ժամով անջատվել էր համացանցը և չէր գործում ողջ Իրանի տարածքում։

Չնայած ԱՄՆ-ն պաշտոնական մակարդակով ողջունել է ցույցերը և հայտնել, որ «սատարում է» ԻԻՀ քաղաքացիներին, սակայն Իրանից դուրս ապրող հենց իրանցի մի քանի փորձագետներ երեկ կանխատեսում էին, որ Իրանի իշխանությունները կհաղթահարեն այս իրավիճակը և առժամանակ կկարողանան խուսափել իրենց համար անցանկալի սցենարներից։

Իրան Մոլը աշխարհի ամենամեծ մոլերից մեկն է։ Ու երբ ասում եք ժամանակակից արվեստ, ես սա եմ հասկանում։ Ոնց են հաջողացրել մոլ կոչվող ուղն ու ծուծով ժամանակակից, ազգային դիմագիծ չճանաչող երևույթը համադրել իրանական ու իսլամական ճարտարապետական արվեստի լավագույն ավանդույթների ու բազարի գաղափարի հետ։ Իրանում մի հատ լավ ման գալուց հետո պետք ա ստեղ սաղ փողերը քամուն տալ ու հետ գալ Հայաստան։