Рубрика: English, Հայոց պատմություն, Քիմիա, էկոլոգիա, կենսաբանություն, հայոց լեզու, հասարակագիտություն, Գրականություն, մաթեմատիկա

Հաշվետվություն 2020-2021

Եվս մեկ ուսումնական տարի մոտեցավ իր ավարտին… Եվս մեկ տարի հաղթահարեցինք և ճանապարհեցինք անցյալ… Տարվա սկզբից նպատակ էի դրել բարելավվել գիտելիքներս և ավելի լուրջ տրամադրվել դպրոցում հանձնարարված դասերին, կարծես թե հաջողեցի: Ունեցա անկրկնելի տարի՝ նոր ծանոթություններով, ընկերներով, ուսուցիչներով, պահերով: Ուսումնական պարապմունքների շրջանակից դուրս էլ ընկերներիս հետ անցկացրած ժամանակը գալիս է դպրոցից և այնտեղից սկսված շփումներից: Շնորհակալ եմ այս տարվան ինձ ավելի պատասխանատու, պունկտուալ դարձնելու և ուղղակի հավես ժամանակի համար: 

Գրականություն

Չարլի Չապլինի նամակն իր դստերը

Հրաչյա Աճառյան․ «Հուշեր Կոմիտասի մասին»

Եղիշե Չարենց․«Կոմիտասը հայ է, բայց աշխարհինն է, բոլորինը, մարդկությանը»

«Հուշեր Կոմիտասի մասին»

Իմ Կոմիտաս

“Մի մրահոն աղջիկ տեսա”

«Ռավեննայում»

«Սաադիի վերջին գարունը»

Ավետիք Իսահակյան․ փաթեթ

Էռնեստ Հեմինգուեյ «Դեղձանիկը՝ նվեր»

Ալեքսանդր Շիրվանզադե. «Արտիստը»

Վահան Տերյանի անծանոթ նամակը

Վահան Տերյանի վերջին ժամերը

Հայոց լեզու

Բաղաձայնների ուղղագրություն

Երկշարք բաղաձայնների ուղղագրություն

Երկհնչյուններ և ձայնակապ

Երկշարք բաղաձայնների ուղղագրություն

հոդակապ ունեցող բառերը։

Բառակազմություն

Բարդությունների տեսակներ

Գործնական Քերականություն

Հոմանիշ և հականիշ բառեր

Համանուն և հարանուն բառեր

Բայի դիմավոր և անդեմ ձևեր

Աշխատանք Շտեմարանով

Էկոլոգիա

«Կղզի» մուլտֆիլմի վերլուծությունը

«Տուն» ֆիլմի վերլուծություն

Բնապահպանական աղետներ պատերազմի ընթացքում

Հանքային արդյունաբերություն

Սոթքի ոսկու հանք

Հրաբուխներ

Ջուր

Հասարակագիտություն

Կրոնը և քաղաքականությունը

Ահաբեկչություն

Երևան քաղաքի ապաստարանները

Արվեստ

Թատրոնը

Գեղագիտական ճաշակ և իդեալ

Երջանկություն

Բարոյականություն

Պատմություն

Վանի թագավորությունը

Վանի թագավորության անկումը

Քիմիա

Հիմքեր հետազոտական աշխատանք

Քանակաչափություն: Քանակական օրենքները քիմիայում

Կենսաբանություն

Բջջի անօրգանական նյութերը

Սպիտակուցներ

Նուկլեինաթթուները

Միտոքոնդրիումներ

Անգլերեն

Homework

Tasks for 19.10 – 20.10

Test

Homework

Homework 1.3

Homework 1.4

Մաթեմատիկա

Արքիմեդեսը

Рубрика: Քիմիա

Քանակաչափություն: Քանակական օրենքները քիմիայում

  • բաղադրության  հաստատունության  օրենքը (նյութի  որակական  և  քանակական  բաղադրությունը,հաշվարկներ  նյութի  բանաձևով)
  • նյութի զանգվածի պահպանման օրենքը(քիմիական  ռեակցիայի  հավասարում, հաշվարկներ  ռեակցիայի  հավասարումով)
  • Ավոգադրոյի օրենքը(գազային  նյութերով հաշվարկներ՝ մոլային  ծավալ, հարաբերական  խտություն)
  • Գեյ-Լյուսակի ծավալային հարաբերությունների օրենքը
  • Մենդելեև-Կլայպերոնի գազի վիճակի հավասարում

Ընթացքը.՝Ֆիզիկական  մեծություններ՝ զանգված (m), ծավալ`V,  նյութի քանակ՝ մոլ(n): Մոլային  զանգված՝M: Ավոգադրոյի  հաստատուն՝NA:  Ֆիզիկական  և  քիմիական  երևույթներ: Նյութի  զանգվածի  պահպանման  օրենքը:   Քիմիական  ռեակցիաների տեսակները՝ լաբորատոր  փորձեր  և համապատասխան ռեակցիաների հավասարումների  կազմումը:

Առաջադրանքներ՝

  • Որքա՞ն է նյութի մոլային զանգվածը, եթե նրա 16 գրամը 0,5 մոլ է:
  • Որոշեք 2 մոլ ազոտի մոլեկուլների թիվը:
  • Որքա՞ն է 36 գ ջրի նյութաքանակը՝մոլը:
  • Որքա՞ն է 3 մոլ ածխաթթու գազի՝CO2 -ի զանգվածը:
  • Որոշեք թթվածնի 2,408 • 1024 մոլեկուլների քանակը և զանգվածը:
  • Որքա՞ն է 2 մոլ ածխաթթու գազում պարունակվող ատոմների թիվը:
  • Որքա՞ն է պրոտոնների, նեյտրոնների և էլեկտրոնների քանակը (մոլ) 36 գ ջրում:
Рубрика: Քիմիա

Հիմքեր հետազոտական աշխատանք


Հիմքեր են համարվում այն բարդ նյութերը, որոնք կազմված են մետաղի ատոմից և դրան միացած մեկ կամ մի քանի հիդրոքս (OH) խմբերից, որոնք քիմիական ռեակցիաների ընթացքոթում կարող են մի նյութից անփոփոխ անցնել մի այլ նյութի։

Դասակարգում

Դասակարգվում են ըստ ջրում լուծվելու ունակության.լինում են լուծելի(ալկալիներ) և անլուծելի։

Անվանակարգ

Հիմքերն անվանվում են համապատասխան մետաղի անվանն ավելացնելով հիդրօքսիդ բառը:

KOH՝ կալիումի հիդրոքսիդ 

NaOH՝ նատրիումի հիդրոքսիդ 

Al(OH)3՝ ալյումինի հիդրոքսիդ 

Fe(OH)2,Fe(OH)3՝ երկաթի հիդրոքսիդներ

Ստացումը լաբորատորիայում և արդյունաբերության մեջշ

Ալկալիները (ջրում լուծելի հիմքերը) կարող են ստացվել.

• համապատասխան մետաղի ու ջրի փոխազդեցությունից՝ 2Na + 2H2O = 2NaOH + H2↑Ba + 2H2O = Ba(OH)2 + H2↑ 

• համապատասխան մետաղի օքսիդի ու ջրի փոխազդեցությունից՝ Li2O + H2O = 2LiOHBaO +  H2O = Ba(OH)2

Ջրում չլուծվող հիմքերն ստացվում են 

• համապատասխան մետաղի լուծելի աղի ու ալկալու փոխազդեցությունից, օրինակ՝ CrSO4 + 2NaOH = Cr(OH)2↓ + Na2SO4Cu(NO3)+22KOH = Cu(OH)2↓ + 2KNO3MnCl 2+ Ba(OH)2 = Mn(OH)2↓ + BaCl2

Ֆիզիկական, քիմիական և ֆիզիոլոգիական հատկությունները

Հիմքերի քիմիական հատկությունները1.Հիմքերի փոխազդեցությունը հայտանյութերի հետ Ջրում լուծելի հիմքերը` ալկալիները, գունավորում են հայտանյութերը` լակմուսը` կապույտ, մեթիլօրանժը` դեղին, իսկ ֆենոլֆտալեինը՝ մորեգույն։  

2.Հիմքերի և թթուների փոխազդեցությունը  Թթուների հետ փոխազդում են և լուծվող, և անլուծելի հիմքերը՝ առաջացնելով աղ և ջուր (չեզոքացման ռեակցիա): 

 2NaOH + H2SO 4= Na2SO 4 + 2H2O

Cu(OH)2 + H2SO 4 = CuSO 4 + 2H2O

2KOH + H2S = K2S + 2H2O 

3.Ալկալիների և թթվային օքսիդների փոխազդեցությունը 

Ba(OH)2 + CO2 = BaCO3↓ + H2O

Ca(OH)2 + SO2 = CaSO3↓ + H2O 

4.Ալկալիների և աղերի  փոխազդեցությունը  Այս փոխազդեցությունը հանգեցնում է նոր հիմքի և նոր աղի առաջացման։ Ըստ որում` ելանյութ աղը պետք է ջրում լուծելի լինի, իսկ արգասիքների թվում կամ անլուծելի հիմք,
կամ անլուծելի աղ լինի՝ 

FeSO 4+ 2KOH = Fe(OH)2↓ + K2SO 4

Na2SO 4+ Ba(OH)2 = BaSO 4↓ + 2NaOH 

5.Ալկալիների և ոչ մետաղների փոխազդեցությունը Ոչ մետաղներից ալկալիները փոխազդում են, հիմնականում հալոգենների հետ։ Այս դեպքում, որպես կանոն` կրկին աղ և ջուր են առաջանում, օրինակ՝


 Cl2+ 2NaOH = NaCl + NaOCl + H2O

6. Անլուծելի հիմքերի քայքայումը Անլուծելի հիմքերը  հիմնականում անկայուն են ու տաքացնելիս քայքայվում են` ջուր և հիմնային օքսիդ առաջացնելով, օրինակ՝  

Cu(OH)2 = CuO + H2O2Al(OH)3 = Al2O3 + 3H2O

Рубрика: Քիմիա

Ինքնաստուգում

Ո՞ր քիմիական  տարրի  ատոմներն  են  մտնում  թվարկված  բոլոր  նյութերի  բաղադրության  մեջ. նատրիումի  հիդրօքսիդ,  օզոն, ածխածնի (IV) օքսիդ, ջուր, ազոտական  թթու, ծծմբի(VI)  օքսիդ.

1) ծծումբ 2) քլոր 3) թթվածին 4) ածխածին

Օդում  ֆոսֆորի  այրման,  ստացված  ֆոսֆորի (V)  օքսիդի  ջրում  լուծվելը  և  ֆոսֆորական  թթվի  չեզոքացումը  նատրիումի  հիդրօքսիդով  ռեակցիաներըի   ո՞ր  տեսակին  են  համապատասխանում .

1)   միացման, տեղակալման,  փոխանակման

2)   միացման, միացման, փոխանակման

3)   փոխանակման, տեղակալման, միացման

4)   միացման, փոխանակման,  տեղակալման

Թթվածնի քանի՞  ատոմ  կա  ալյումինի  օքսիդի  մեկ  մոլեկուլում.

1)  4                             2) 1,806 . 1024                             3)   2                                          4)  3

Ո՞ր շարքում  են  գրված  միայն   թթվային  օքսիդների  բանաձևեր.

1)  CO2, Mn2O7,  P2O5, NO2

2)  Al2O3,  K2O,  SO3, CrO

3)  FeO, P2O3, N2O, BaO

4)   CrO3, CO, SrO, Cs2O

Ո՞ր պնդումն  է  ճիշտ  ամֆոտեր (երկդիմի)  օքսիդների  համար.

1)  փոխազդում  են  միայն  հիմքերի  հետ

2)  փոխազդում  են  միայն  թթուների  հետ

3)  փոխազդումենև’  հիմքերիև’  թթուներիհետ

4)  չեն փոխազդում  են   ո’չ  հիմքերի,  ո’չ  թթուների  հետ

Որո՞նք են  1, 2, 3, 4  նյութերը  փոխարկումների  հետևյալ  շղթայում.

Cu    1  ›   CuO    2  ›  CuSO4    3  ›  CuCl2    4  ›  Cu(OH)2

1) H2,H2SO4, HCl, KOH                    3)  O2, H2SO4, BaCl2, NaOH

2)H2O, SO3, NaCl, NaOH                  4)  O2, SO3, HCl, H2O

Որո՞նք  են  ոչմետաղ —> թթվային  օքսիդ —> թթու —> աղ  ծագումնաբանական   կապն  արտահայտող  փոխարկումների  շղթայում  համապատասխան   ռեակցիաների   հավասարումների  ձախ  մասերը` ըստ  իրականացման   հերթականության.

ա)  SO2  +  H2O =                                         դ)  H2SO3  +  CaO =

բ)   S + O2 =                                                    ե)  SO2  +  CaO =

գ)   S  +  H2O =

1)  բ, ե, դ                               2)  բ, ա, դ                               3)  գ, դ, ե                        4)  ե, ա, գ

Ջրածին ստանալու  համար  մետաղական  ցինկի  հետ  ո՞ր  թթուն  են  փոխազդեցության   մեջ  դնում.

1)   խիտ  H2SO4                   2)  նոսր  H2SO4                      3)  խիտ  HNO3              4)  նոսր  HNO3

Հետևյալ նյութերից ` HNO3,  CaO,  CuSO4,  Ca(OH)2,  P2O5  որո՞նք  կփոխազդեն  նատրիումի  հիդրօքսիդի  հետ`   առաջացնելով   չեզոք  աղեր.  Ճիշտ  պատասխանը`   բոլոր  հնարավոր  ռեակցիաների   գործակիցների  գումարն  է.

1)  20                                 2)  21                            3)  25                               4)  26

Ո՞ր շարքի  բոլոր  նյութերն  են  փոխազդում  կալիումի  հիդրօքսիդի  ջրային  լուծույթի      հետ.                                                                                                               1)  FeO, CrO3, HClO                                             3)  ZnO, HClO4, MgO

2) KCl, SO2, CO2                                                                                4)  FeCl3, ZnO, Mn2O7

Համապատասխան պայմաններում հետևյալ  զույգերից  մի  քանիսի  նյութերը

փոխազդում  են. ա)  Zn  և  FeCl2,    բ)  Fe  և  ZnCl2,    գ)  Cu  և  AgNO3,     դ)  CuO  և  HNO3,

ե)  CuSO4  և  Fe: Որքա՞ն  է  տեղակալման   ռեակցիաներում  ստացվող  բարդ  նյութերի

հարաբերական  մոլեկուլային  զանգվածների  գումարը.

1)  392                             2)  480                               3)  476                                       4)  264

NaOH, H2SO4,  Al(OH)3,  Cu(OH)2, Ca(OH)2, Fe(OH)3  միացություններից  մի  քանիսը  հնարավոր  է  ստանալ  համապատասխան  օքսիդի  և  ջրի  միացումով: Որքա՞ն  է  հնարավոր  ռեակցիաների  հավասարումների  գործակիցների  գումարը.

1)  10                                        2)  25                                     3)  4                                         4)  6

Միացություններում +6  օքսիդացման  աստիճան  ցուցաբերող  քիմիական  տարրի

առաջացրած  0,875 գ  զանգվածով  երկհիմն  թթվի  քայքայումից  գոյացել  է 0,812 գ  այդ

թթվին  համապատասխանող  օքսիդ: Որքա՞ն է  թթվի  մոլային  զանգվածը (գ/մոլ).

1)  250                                      2)   210                                 3)  162                                      4)  98

Թթվածնի քանի՞  ատոմ  է  պարունակում  1,02 գ  ալյումինի  օքսիդը.

1) 1,806. 1022) 0,03 3) 0,01 4) 1,806.1022

7,8 գ զանգվածով  կալիումը  լուծել  են  48,4 գ  ջրում:  Որքա՞ն  է  նյութի  զանգվածային       բաժինը (%) ստացված  լուծույթում.

1)  20                                    2)    80                                  3)  25                                      4)   65

Որքա՞ն է երկաթի  օքսիդի  հարաբերական  մոլեկուլային  զանգվածը, եթե  դրա 19,68 գ   զանգվածով  նմուշը  մինչև  մետաղ  վերականգնելու  համար  ծախսվել  է  8,2656 լ (ն.պ.) ծավալով  ջրածին.

1)  72                                    2)    160                                   3)  23                                      4)   104

Ծծմբական և  ազոտական  թթուներ  պարունակող 945 գ զանգվածով  ջրային  լուծույթին      ավելցուկով  բարիումի  քլորիդ  ավելացնելիս  անջատվել  է  116,5 գ նստվածք: Նստվածքի  անջատումից  հետո  մնացած  լուծույթը  չեզոքացնելու  համար  ծախսվել  է  100  գ նատրիումի  հիդրօքսիդ:

ա)  Որքա՞ն  է  ազոտական  թթվի  զանգվածային  բաժինը (%) ելային  լուծույթում:

բ)   Որքա՞ն  է  ելային  լուծույթում  ծծմբական  թթվի  զանգվածը (գ):

Այս երկու խնդիրները լուծելու համար մեզ անհրաժեշտ է Լուծված նյութի զանգվածային բաժինը գտնելու բանաձևը, այսինքն այս բանաձևը՝

W=mն/mլ

Այս բանաձևը, որպեսզի ավելի հասկանալի լինի՝ mն=լուծված նյութ,  mլ=լուծույթ

Այս ամենը եթե ցանկանում ենք տոկոսներով արտահայտել, ապա ընդամենը բազմապատկում ենք 100%-ով, այդ ամենը պետք կգա խնդրի բ)-հատվածում:

W(HNO3)=7.7%
w(H2SO4)=11գ

Պարբերական համակարգի  գլխավոր  ենթախմբերի  տարրերից  մեկի  բարձրագույն  օքսիդի  մոլային  զանգվածը 108 գ/մոլ  է, իսկ  այդ  օքսիդում  թթվածնի  զանգվածային  բաժինը  74 % է:

ա)  Որքա՞ն  է  այդ  տարրի  ջրածնային  միացության  մոլային  զանգվածը (գ/մոլ):

բ)  Ի՞նչ  զանգվածով (գ) թթու  կառաջանա  այդ  օքսիդի  մեկ  մոլը  ջրում  լուծելիս:

Այս խնդիրները լուծելու համար օգտագործելու ենք նյութի մոլյար զանգվածի համար նախատեսված բանաձևը՝

M=m/v

Այս բանաձևում m=զանգված, v=նյութի քանակ, M=նյութի մոլյար զանգված:

Այս դեպքում մենք մոլյար զանգվածն ունենք, ընդամենը պիտի տեղարդենք՝հակառակ գործողությամբ և ստանում:

Рубрика: Քիմիա

Քիմիա ինքնաստուգում

Ո՞ր քիմիական  տարրի  ատոմներն  են  մտնում  թվարկված  բոլոր  նյութերի  բաղադրության  մեջ. նատրիումի  հիդրօքսիդ,  օզոն, ածխածնի (IV) օքսիդ, ջուր, ազոտական  թթու, ծծմբի(VI)  օքսիդ.

1)   ծծումբ                    2)  քլոր                        3)  թթվածին                 4)  ածխածին

Օդում  ֆոսֆորի  այրման,  ստացված  ֆոսֆորի (V)  օքսիդի  ջրում  լուծվելը  և  ֆոսֆորական  թթվի  չեզոքացումը  նատրիումի  հիդրօքսիդով  ռեակցիաներըի   ո՞ր  տեսակին  են  համապատասխանում .

1)   միացման, տեղակալման,  փոխանակման

2)   միացման, միացման, փոխանակման

3)   փոխանակման, տեղակալման, միացման

4)   միացման, փոխանակման,  տեղակալման

Թթվածնի քանի՞  ատոմ  կա  ալյումինի  օքսիդի  մեկ  մոլեկուլում.

1)  4                             2) 1,806 . 1024                             3)   2                                          4)  3

Ո՞ր շարքում  են  գրված  միայն   թթվային  օքսիդների  բանաձևեր.

1)  CO2, Mn2O7,  P2O5, NO2

2)  Al2O3,  K2O,  SO3, CrO

3)  FeO, P2O3, N2O, BaO

4)   CrO3, CO, SrO, Cs2O

Ո՞ր պնդումն  է  ճիշտ  ամֆոտեր (երկդիմի)  օքսիդների  համար.

1)  փոխազդում  են  միայն  հիմքերի  հետ

2)  փոխազդում  են  միայն  թթուների  հետ

3)  փոխազդումենև’  հիմքերիև’  թթուներիհետ

4)  չեն փոխազդում  են   ո’չ  հիմքերի,  ո’չ  թթուների  հետ

Որո՞նք են  1, 2, 3, 4  նյութերը  փոխարկումների  հետևյալ  շղթայում.

Cu    1  ›   CuO    2  ›  CuSO4    3  ›  CuCl2    4  ›  Cu(OH)2

1) H2,H2SO4, HCl, KOH                    3)  O2, H2SO4, BaCl2, NaOH

2)H2O, SO3, NaCl, NaOH                  4)  O2, SO3, HCl, H2O

Որո՞նք  են  ոչմետաղ —> թթվային  օքսիդ —> թթու —> աղ  ծագումնաբանական   կապն  արտահայտող  փոխարկումների  շղթայում  համապատասխան   ռեակցիաների   հավասարումների  ձախ  մասերը` ըստ  իրականացման   հերթականության.

ա)  SO2  +  H2O =                                         դ)  H2SO3  +  CaO =

բ)   S + O2 =                                                    ե)  SO2  +  CaO =

գ)   S  +  H2O =

1)  բեդ                               2)  բ, ա, դ                               3)  գ, դ, ե                        4)  ե, ա, գ

Ջրածին ստանալու  համար  մետաղական  ցինկի  հետ  ո՞ր  թթուն  են  փոխազդեցության   մեջ  դնում.

1)   խիտ  H2SO4                   2)  նոսր  H2SO4                      3)  խիտ  HNO3              4)  նոսր  HNO3

Հետևյալ նյութերից ` HNO3,  CaO,  CuSO4,  Ca(OH)2,  P2O5  որո՞նք  կփոխազդեն  նատրիումի  հիդրօքսիդի  հետ`   առաջացնելով   չեզոք  աղեր.  Ճիշտ  պատասխանը`   բոլոր  հնարավոր  ռեակցիաների   գործակիցների  գումարն  է.

1)  20                                 2)  21                            3)  25                               4)  26

Ո՞ր շարքի  բոլոր  նյութերն  են  փոխազդում  կալիումի  հիդրօքսիդի  ջրային  լուծույթի      հետ.                                                                                                               1)  FeO, CrO3, HClO                                             3)  ZnO, HClO4, MgO

2) KCl, SO2, CO2                                                                                4)  FeCl3, ZnO, Mn2O7

Համապատասխան պայմաններում հետևյալ  զույգերից  մի  քանիսի  նյութերը

փոխազդում  են. ա)  Zn  և  FeCl2,    բ)  Fe  և  ZnCl2,    գ)  Cu  և  AgNO3,     դ)  CuO  և  HNO3,

ե)  CuSO4  և  Fe: Որքա՞ն  է  տեղակալման   ռեակցիաներում  ստացվող  բարդ  նյութերի

հարաբերական  մոլեկուլային  զանգվածների  գումարը.

1)  392                             2)  480                               3)  476                                       4)  264

NaOH, H2SO4,  Al(OH)3,  Cu(OH)2, Ca(OH)2, Fe(OH)3  միացություններից  մի  քանիսը  հնարավոր  է  ստանալ  համապատասխան  օքսիդի  և  ջրի  միացումով: Որքա՞ն  է  հնարավոր  ռեակցիաների  հավասարումների  գործակիցների  գումարը.

1)  10                                        2)  25                                     3)  4                                         4)  6

Միացություններում +6  օքսիդացման  աստիճան  ցուցաբերող  քիմիական  տարրի

առաջացրած  0,875 գ  զանգվածով  երկհիմն  թթվի  քայքայումից  գոյացել  է 0,812 գ  այդ

թթվին  համապատասխանող  օքսիդ: Որքա՞ն է  թթվի  մոլային  զանգվածը (գ/մոլ).

1)  250                                      2)   210                                 3)  162                                      4)  98

Թթվածնի քանի՞  ատոմ  է  պարունակում  1,02 գ  ալյումինի  օքսիդը.

1)  1,806 . 1021                        2)   0,03                                  3)  0,01                           4)  1,806 . 1022

7,8 գ զանգվածով  կալիումը  լուծել  են  48,4 գ  ջրում:  Որքա՞ն  է  նյութի  զանգվածային       բաժինը (%) ստացված  լուծույթում.

1)  20                                    2)    80                                  3)  25                                      4)   65

Որքա՞ն է երկաթի  օքսիդի  հարաբերական  մոլեկուլային  զանգվածը, եթե  դրա 19,68 գ   զանգվածով  նմուշը  մինչև  մետաղ  վերականգնելու  համար  ծախսվել  է  8,2656 լ (ն.պ.) ծավալով  ջրածին.

1)  72                                    2)    160                                   3)  23                                      4)   104

Ծծմբական և  ազոտական  թթուներ  պարունակող 945 գ զանգվածով  ջրային  լուծույթին      ավելցուկով  բարիումի  քլորիդ  ավելացնելիս  անջատվել  է  116,5 գ նստվածք: Նստվածքի  անջատումից  հետո  մնացած  լուծույթը  չեզոքացնելու  համար  ծախսվել  է  100  գ նատրիումի  հիդրօքսիդ:

ա)  Որքա՞ն  է  ազոտական  թթվի  զանգվածային  բաժինը (%) ելային  լուծույթում:

բ)   Որքա՞ն  է  ելային  լուծույթում  ծծմբական  թթվի  զանգվածը (գ):

Այս երկու խնդիրները լուծելու համար մեզ անհրաժեշտ է Լուծված նյութի զանգվածային բաժինը գտնելու բանաձևը, այսինքն այս բանաձևը՝

W=mն/mլ

Այս բանաձևը, որպեսզի ավելի հասկանալի լինի՝ mն=լուծված նյութ,  mլ=լուծույթ

Այս ամենը եթե ցանկանում ենք տոկոսներով արտահայտել, ապա ընդամենը բազմապատկում ենք 100%-ով, այդ ամենը պետք կգա խնդրի բ)-հատվածում:

W(HNO3)=7.7%
w(H2SO4)=11գ

Պարբերական համակարգի  գլխավոր  ենթախմբերի  տարրերից  մեկի  բարձրագույն  օքսիդի  մոլային  զանգվածը 108 գ/մոլ  է, իսկ  այդ  օքսիդում  թթվածնի  զանգվածային  բաժինը  74 % է:

ա)  Որքա՞ն  է  այդ  տարրի  ջրածնային  միացության  մոլային  զանգվածը (գ/մոլ):

բ)  Ի՞նչ  զանգվածով (գ) թթու  կառաջանա  այդ  օքսիդի  մեկ  մոլը  ջրում  լուծելիս:

Այս խնդիրները լուծելու համար օգտագործելու ենք նյութի մոլյար զանգվածի համար նախատեսված բանաձևը՝

M=m/v

Այս բանաձևում m=զանգված, v=նյութի քանակ, M=նյութի մոլյար զանգված:

Այս դեպքում մենք մոլյար զանգվածն ունենք, ընդամենը պիտի տեղարդենք՝հակառակ գործողությամբ և ստանում:

Рубрика: Քիմիա

«Ազոտ։ Փոսֆոր։

Հարցեր և վարժություններ.   

*1. Ո՞ր  տարրերն են   ընդգրկված 5֊րդ խմբի գլխավոր ենթախմբում… N, P, As, Sb, Bi

*2. Ո՞ր տարրի  մոտ է ավելի ուժեղ արտահայտված  ոչ մետաղական հատկությունները ազոտի՞.թե `ֆոսֆոր՞. ինչո՞ւ. ..

Ազոտի, քանի որ ազոտի էլեկտրաբացասականութնունը ավելի մեծ է և այդ պատճառով մեջուը ավելի մոտ է ձգոըմ նեյտրոններին:

*3. Ազոտը  և ֆոսֆորը համարվում են կենսական տարրեր. ինչո՞ւ. …

Կենսական տարրեր են կոչվում այն տարրերը, որոնք առաջացնում են բարդ օրգանական նյութեր, որոնք էլ ապահովում են օրգանիզմների կենսագործունեությունը:

*4. Ւ՞նչ  պայմաններ են  անհրաժեշտ. բույսի աճի համար….

*5. Ւ՞նչ  է  պարարտանյութը. ինչպիսի՞ պարարտանյութեր գիտեք….

Պարարտանութը այն նյութը որը բույսին օգնում է աճել ավելի լավ պայմաններում, ապահովում է բույսի արագ աճը:

*6. Ի՞նչ  է  «Նիտրատային աղետը»…

1970-ական թվականներին աշխարհի տարբեր երկրներում հանելուկային թունավորումների բռնկումներ գրանցվեցին: Ինչպես պարզվեց՝ պատճառը նիտրատներն էին, որոնք մեծ քանակություններով օգտագործվել էին, որպես պարարտանյութ: Ահա թե ինչու նիտրատներ պարունակող սննդամթերքներով զանգվածային թունավորումներն անվանվեցին նիտրատային աղետ:

Рубрика: Քիմիա

«Թթվածին»

Թեման՝ «Թթվածին»    Բովանդակությունը`​

*Թթվածին քիմիական  տարրի կայուն  իզոտոպները` 16O, 17O,  18O:

Թթվածին, դեիտերիում, տրիտիում

*Թթվածնի  պարզ  նյութերը` երկթթվածին O2  և  օզոն O3 :
*Թթվածնի  շրջապտույտը  բնության  մեջ:

Գոլորշի, ջուր, սառույց

*Օդի  բաղադրությունը: *Լուսասինթեզ:

*Թթվածնի ֆիզիկական, քիմիական  և  ֆիզիոլոգիական  հատկությունները:

*Այրման  ռեակցիաներ:

Рубрика: Քիմիա

Համար մեկ նյութը Երկրագնդում `Ջուր

  • Որո՞նք  են  ջրի  օրգանոլեպտիկ  հատկությունները, թվարկեք…

Ջրի օրգանոլեպտիկ հատկություններն են գույնը, համը, հոտը։ Ջուրը դառնահամ են դարձնում Ca և Mgաղերը, քաղցրահամ են դարձնում K և Na աղերը։

  • Ո՞րն է համարվում մաքուր խմելու ջուր

Ջուրը համարվում է խմելու, եթե գույնը թափանցիկ է, հոտ չի գալիս, 100 մանրէից ավել չպիտի պարունակի և պետք է լինի քաղցրահամ՝ կալիումական և նատրիումական հանքային աղեր:

  • Ջրի շրջապտույտը բնության մեջ

Ջուրը բնության մեջ լինում է, երեք ագրեգատային վիճակում և միակ նյութն է որ բնության մեջ միաժամանակ կարելի է հանդիպել երեք վիճակներում, պինդ վիճակում ջուրը վերածվում է սառույցի, հեղուկ վիճակում հենց ջրի, իսկ գազային վիճակում գոլորշիի տեսքով:

  • Ջրի աղտոտման տեսակները որո՞նք են

Ջրի աղտոտում միջավայրի պայմանների և մարդու առողջության վրա բացասաբար ազդող ֆիզիկական, քիմիական և կենսաբանական աղտոտիչների թափանցումը, առաջացումն ու կուտակումը բնական ջրերում։

  • Ի՞նչ է ծանր ջուրը և որտե՞ղ են այն կիրառում

Ծանր ջուր, ջրի իզոտոպային տարատեսակ, որում ջրածնի մեկ կամ երկու ատոմները փոխարինված են ծանր իզոտոպներով՝ դեյտերիումով (D) կամ տրիտիումով (T), և կամ թթվածնի Օ16 իզոտոպը փոխարինված է Օ17 կամ Օ18 իզոտոպներով։ Ծանր ջուր ասելով հիմնականում նկատի են ունենում առավել տարածված HDO և D2O միացությունները:

  • Ի՞նչ է կոշտ ջուրը և ինչպե՞ս են այն վերացնում
  • Ինչպե՞ս են ստանում թորած ջուրը:

Թորում։ Այս եղանակով հիմնականում բաժանում են հեղուկներից բաղկացած համասեռ խառնուրդները, եղանակ, որի հիմքում ընկած է բաղադրիչ նյութերի եռման ջերմաստիճանների տարբերությունը։POSTED IN

Рубрика: Քիմիա

Ջրածինը որպես ապագայի վառելանյութ

Փետրվարի  3-ից  7-ը` Նախագիծ 1.Համար մեկ տարրը Տիեզերքում` Ջրածին: Ջրածնի իզոտոպները`պրոտիում, դեյտերիում, տրիտիում: Համար  մեկ  նյութը Երկրագնդում `Ջուր: Լուծույթներ:  Ծանր  ջուր: Ջրածնի  պերօքսիդ: Ջրի ֆիզ. քիմ. և  ֆիզիոլոգիական  հատկությունները: Անհատական հետազոտական  աշխատանք՝<<Ջրածինը  որպես  ապագայի  վառելանյութ:>>

Ջրածնային էներգետիկան էներգաարտադրողության՝ էկոլոգիապես ամենամաքուր ճյուղերից է։ Այն հնարավորություն է տալիս ստանալ մեծ քանակությամբ որակյալ էներգիա՝ առանց շրջակա միջավայրը վնասելու։ Ջրածինը տիեզերքի ամենատարածված տարրն է։ Ջրածին գազը թունավոր չէ և օժտված է մեծ ջերմատվությամբ։ Դրա մեկ գրամի այրումից ստացվում է 120 կՋ ջերմություն, մինչդեռ նույն քանակի բենզինից՝ միայն 46 կՋ։ Ընդ որում՝ մթնոլորտն աղտոտող ոչ մի վնասակար նյութ չի առաջանում, որն անխուսափելի է վառելիքի ցանկացած այլ տեսակի պարագայում։ Ջրածինը էկոլոգիապես մաքուր և իդեալական վառելանյութ է, միակ վերջանյութը ջուրն է։ Այն հեշտությամբ կարելի է տեղափոխել և բաշխել սպառողներին սովորական խողովակաշարով, որոնցով այսօր տեղափոխվում է բնական գազը։ Ջրածինը էլեկտրաէներգիա կարելի է ստանալ ոչ միայն ներկայիս ջերմաէլեկտրակայանում, այլև ավելի մեծ արդյունավետությամբ՝ վերջերս ստեղծված էլեկտրաքիմիական գեներատորներում (ԷՔԳ), այսպես կոչված՝ «վառելիքային սնուցիչներում»: Ի՞նչն է, սակայն, խանգարում ջրածնի՝ որպես մաքուր վառելիքի ավելի լայն կիրառությունը։ Գլխավոր խոչընդոտը վառելիքի մյուս տեսակների համեմատությամբ ջրածնի բարձր ինքնարժեքն է։ Այժմ այն հիմնականում ստանում են նավթից, բնական գազից և քարածխից: Շատ մեծ հեռանկար է կապվում արեգակնային էներգիայի միջոցով ջրի քայքայման հետ, որը հետազոտության առարկա է գրեթե բոլոր զարգացած երկրների փորձարաններում։ Քիմիական գիտության ամենահրատապ խնդիրներից է կատալիզատորի առկայությամբ ջրի լուսաքիմիական քայքայումը։ Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Ն. Սեմյոնովը ցույց է տվել, որ վանադիումը, մոլիբդենի, մանգանի միացությունները և որոշ ներկանյութեր արդյունավետ կատալիզատորներ են նշված ռեակցիայի համար։ Նախատեսվում է ապագայում արևային ուժեղ ճառագայթում ունեցող և գյուղատնտեսության համար ոչ պիտանի հողատարածություններում ստեղծել «էներգետիկ դաշտեր», որտեղ թափանցիկ սարքերից դուրս կբերվեն վերը նշված եղանակով ջրի քայքայման արգասիքները՝ ջրածինն ու թթվածինը։ Հարկ է ընդգծել, որ նշված եղանակներով Արեգակից ստացված էներգիան չի առաջացնի երկրագնդի ջերմաստիճանի բարձրացում։ Որպեսզի մարդկությունը ապահովված լինի էներգիայով, անհրաժեշտ է համատեղել բոլոր երկրների գիտնականների և կառավարությունների ջանքերը։

Рубрика: Քիմիա

Գործնական աշխատանք 5

Գործնական  աշխատանք 5. Թթուների  քիմիական հատկությունները (հայտանյութերի գույնի փոփոխությունը թթվային միջավայրում,թթուների փոխազդեցությունը մետաղների, հիմնային օքսիդների, հիմքերի և աղերի:

Հայտանյութերը`դրանք օրգանական ներկեր են, որոնք ցույց են տալիս հիմքի կամ թթվի առկայությունը:

Անթթվային թթուներ՝

ԲանաձևըԱնվանումըԹթվային մացորդ
H2+1S-2ջրածնածծմբականS2 – սուլֆիդ
H+1F-1ՖտորաջրածինF – ֆտորիդ
H+1Cl-1Քլորաջրածնական թթուCe – ֆլորիդ
H+1B-1բրոմաջրածնականB – բրոմիդ
H+1l-1ՅոդաջրածնականI յոդիդ

Թթվածնավոր թթուներ՝

ԲանաձևըԱնվանումըԹթվային մնացորդ
H2SO3Ծծմբային թթուSO32 – սուլֆիտ
H2SO4Ծծմբական թթուSO42– – սուլֆատ
H2CO3ԱծխաթթուCO3 – կարբոնատ
H2SiO3ՍիլիկաթթուSiO32- – սիլիկատ
HNO2ԱզոտայինNO2 – նիտրիտ
HNO3ԱզոտականNO3 – նիտրատ
HPO3ՄետաֆոսֆորականPO3 – մետաֆոսֆատ

Եռհիմն թթուներ՝

ԲանաձևըԱնվանումըԹթվային մնացորդ
H3PO4ՕրթոֆոսֆորականPO43- – ֆոսֆատH2PO4 – դիհիդրոֆոսֆատHPO42- – հիդրոֆոսֆատ

Լաբորատոր փորձ 1. Թթուների  փոխազդեցությունը  հայտանյութերի (ինդիկատորների) հետ

Ընթացք՝

Աղաթթվի ջրային լուծույթը լցնում ենք երեք փորձանոթների մեջ: Առաջինի մեջ ավելացնում ենք մի քանի կաթիլ ֆենոֆտալեին, երկրորդի մեջ՝ մեթիլնարնջագույն, իսկ երրորդի՝ լակմուսի թուղթ: Արդյունքում տեսնում ենք, որ մեթիլնարնջագույն ստանում է կարմիր գույն, ֆենոֆտալեինը մնում է անգույն, լակմուսը ստանում է վարդագույն:

Լաբորատոր փորձ 2. Թթուների  փոխազդեցությունը  հիմքերի  հետ՝ չեզոքացման              ռեակցիա

Չեզոքացման ռեակցիա՝

Թթվի և հիմքի միջև ընթացող փոխանակման ռեակցիան, որի հետևանքով առաջանում է աղ և ջուր:

Ռեակցիա՝

HCl+NaOH=NaCl (նատիրումի քլորիդ) + H2O

Դասագրքից  սովորել էջ 18-ից 22-ը, կատարել  վարժությունները՝ էջ  22-ից  23-ը: